Sống trong vùng đất có 4 mùa xuân - hạ - thu - đông biến chuyển rõ rệt, người Nhật đã sớm hình thành mối quan hệ mật thiết với tự nhiên cũng như các mùa trong năm. Cảm thức sâu sắc về mùa này đã ảnh hưởng đến cả văn hóa ẩm thực, khi tùy vào điều kiện thiên nhiên của từng mùa và từng tháng, lại xuất hiện những món ăn đặc trưng. Khoảng thời kì từ giữa hè sang đầu thu này là thời khắc lý tưởng cho một truyền thống ẩm thực thú nhận của Nhật Bản - thú câu và nướng cá suối Ayu.
Cá Ayu bắt đầu xuất hiện ồ ạt vào khoảng cuối tháng 6 đổ đi, và đến tháng 9 thì bắt đầu thời kì sản xuất của cá. Nếu bạn ăn cá Ayu vào khoảng thời gian này, ngoài lớp thịt cá chắc nịch và thơm ngọt, bạn còn được "khuyến mãi" vô số trứng cá bùi bùi thơm thơm nằm bên trong nữa đấy!
Kĩ thuật câu độc đáo Để câu được cá Ayu, người ta không thể sử dụng kĩ thuật câu thường nhật mà phải có kĩ thuật riêng, kĩ thuật này có tên là Tomozuri. Sự độc đáo và khéo của Tomozuri đã biến việc câu cá Ayu từ hành động đánh bắt thường ngày trở thành thú vui tiêu khiển được rất nhiều người dân Nhật Bản chuộng.
Thay vì dùng mồi câu thông thường, Tomozuri dùng... Một chú cá Ayu sống để làm mồi! Dựa vào đặc tính hiếu thắng và rất tôn trọng cương vực riêng của loài cá này, người đi câu sẽ gắn lưỡi câu vào chú cá Ayu mồi, cuối lưỡi câu có đính mọc chiếc móc sắt dài. Khi cá Ayu mồi bơi vào bờ cõi của một đàn Ayu bất kì, những cá thể trong đàn sẽ ngay tức thì xông tới tiến công Ayu mồi. Chính vào lúc đó, những chú Ayu hiếu chiến này sẽ bị "dính bẫy", gắn chặt vào chiếc móc sắt ở cuối lưỡi câu.
Vị ngon của sự trong sáng Ayu là một trong những loại cá nước ngọt đắt tiền và được ưa thích số một tại Nhật Bản. Tuy vậy, cách thức chế biến món cá này lại khôn cùng giản dị, chủ yếu chỉ đem nướng muối. Tuyệt nhất là khi bạn đặt chân tới vùng thượng nguồn trong lành và hoang vắng của vùng núi rừng Nhật Bản, sang trọng một buổi câu cá bên suối thật thú, rồi ngay tức thì xiên que, đem nướng những chú cá còn tươi roi rói ấy trên ngọn lửa hồng từ củi đá ven đường. Vị trong sáng, thơm ngọt không pha lẫn tạp chất của thịt cá Ayu phối hợp cùng chút muối mằn mặn, cùng hương củi thanh thanh đã tạo nên một bữa tối "dã chiến" có một không hai. Tuy nhiên, trong đời sống công nghiệp tíu tít và bận rộn ở Nhật Bản, không phải ai cũng có điều kiện để làm một chuyến du lịch câu cá đúng kiểu. Ayu nhanh chóng bước chân vào các quán ăn, nhà hàng, và vẫn giữ nguyên cách thức nướng giòn cùng muối tinh. Dù với kiểu chế biến nào đi chăng nữa, Ayu luôn giữ được lớp vỏ vàng ươm giòn rụm kết hợp cùng vị thơm ngọt đặc trưng của thịt cá, quyến rũ thực khách từ thị giác đến vị giác.
Trong kí ức của chúng ta hẳn sẽ luôn tồn tại hình ảnh những nhà thám hiểm lạc vào rừng sâu đã linh hoạt hái quả dại, bắt cá suối để làm nguồn cung cấp thực phẩm. Đến với vùng thượng nguồn ở Nhật Bản, bạn hoàn toàn có thể trải nghiệm cảm giác thích đó khi tham gia vào hoạt động câu cá cũng như chế biến "tại trận" loại cá Ayu. Thưởng thức Ayu không chỉ sạch ở hương vị thuần khiết của món ăn, mà còn ở ắt hoạt động văn hóa, giải trí diễn ra xung quanh món ăn độc đáo ấy. Các bạn có thể tham khảo thêm:
|